آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۶، پاییز ۱۴۰۲, فضا, فضا و سرمایه, فضا و فلسفه

بیان معمارانه

ابژة معماری ابژه‌ای‌ست واقع در فصل‌مشترک دسته‌اول‌ترین قمارهای سیاسی، تنش‌های دموکراتیک و قومی، آنتاگونیسم‌های اقتصادی، اجتماعی، و منطقه‌ای که در هیچ موردی به حل و فصل نزدیک هم نشده‌اند، ابژه‌ای که با تحولات تکنولوژیک و صنعتی مداوم برانگیخته شده است

سطح یک, شماره‌ی ۲۳، بهار ۱۴۰۱, فضا, فضا و سرمایه

فرآیند شهری در دوره‌ی سرمایه‌داری؛ چارچوبی برای تحلیل

در تفسیرم از فرآیند شهری در نظام سرمایه‌داری بر دو مضمون به‌هم‌پیوسته‌ی انباشت و کشمکش طبقاتی تمرکز خواهم کرد. این دو مضمون آنچنان به یکدیگر گره‌خورده‌اند که گویی دو روی یک سکه‌اند- دو پنجره‌ی  متفاوت که از روزنه‌یشان کلّیت کردوکارهای سرمایه‌داری بر ما آشکار می‌شود. خصلت طبقاتی جامعه‌‌ی سرمایه‌داری در سلطه‌ی سرمایه بر کار نهفته است.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۳، بهار ۱۴۰۱, فضا, فضا و برنامه‌ریزی, فضا و دموکراسی, فضا و سرمایه

در رثای پیتر مارکوزه

پیتر مارکوزه یکی از اولین کسانی بود که رابطه‌ی اعیان­‌سازی را با بی‌پناهی و فقر روشن کرد. مارکوزه اَشکال مختلف «گتوسازی» را در سه دسته طبقه‌بندی کرد : اولین دسته گتوهایی‌اند که از جداسازیِ اجباری و عامدانه‌ی گروه‌­های حاشیه‌ای شکل می‌گیرد (گتو). دسته‌ی دوم برآمده از گردهم‌آمدن خودخواسته‌ی گروه‌­های خاص است (شهرک‌های محصور). در نهایت دسته‌ی سوم قلعه‌های حفاظت­‌شده که توسط گروه­‌های فرادست برای حفاظت از جایگاه برترشان ساخته می­‌شود.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۲، زمستان ۱۴۰۰, فضا, فضا و برنامه‌ریزی, فضا و سرمایه

زیست غیررسمی شهری: تولید فضا و کردار برنامه‌ریزی

زاغه که نام «فضای غیررسمی» را یدک می‌کشد، نمودگار شهر «برنامه‌ناپذیر»ی است که بیرون از چارچوب مقررات، هنجارها و ضوابط قرار دارد. این فضاهای غیررسمی را از یک سو کانون‌های غم‌زده‌ی فقر، یعنی تجلی عینی حاشیه‌ای‌بودنِ اقتصادی، دانسته‌اند و از دیگر سو، نظم‌های شهری بدیل و خودآیینی که از طریق نقش‌گزاری ارتجالی، ابتکار و کارآفرینی فقرای شهری به هم وصله پینه شده‌اند. در هر دو مورد، شهر غیررسمی به منزله‌ی «دیگریِ» شهری رسمی و برنامه‌ریزی‌شده قلمداد می‌شود.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۲، زمستان ۱۴۰۰, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و سرمایه

جنگ سرد، در داخل و خارج کشور

جنگ سرد صرفاً ورودمان به عصر سایبورگِ ارتباطات و کنترلِ سایبرنتیکی را مشخص نمی‌کند؛ جنگ سرد خود نوعی سایبورگ است، به این معنا که خود در منطقه‌ی خاکستریِ تحول بزرگِ ماشین جنگِ سرمایه پهلو می‌گیرد، و این کار را به‌وسیله‌ی بازخورد تمامیِ «اطلاعاتِ» جنگِ تام که از حیث صنعتی و علمی سازمان‌یافته است صورت می‌دهد، در حالی‌که بدین‌قرار، این جنگ تام به مدلی برای پیشرفت یک اقتصادِ «غیر ازـ» دوران صلح بدل می‌شود.

دیالکتیک نظام‌مند, سطح دو, شماره‌ی ۲۲، زمستان ۱۴۰۰, فضا و دموکراسی, فضا و سرمایه, نظریه شکل ارزش

هگل و هائیتی: پیوندی مسکوت‌مانده؛ دیالکتیک ارباب‌-برده و ضرورتِ تاریخ‌نگاریِ یونیورسال از دید سوزان باک‌مورس

«هگل و هائیتی» تاکید می‌کند که فکت‌ها مهم‌ هستند ولی نه به عنوان داده‌هایی با معناهایی ثابت، بلکه همچون مسیرهایی پیوند‌دهنده که می‌توانند پیوسته ما را شگفت‌زده و غافلگیر کنند.

دیالکتیک سرمایه, سطح یک, شماره‌ی ۲۲، زمستان ۱۴۰۰, فضا و دموکراسی, فضا و سرمایه

مروری بر کتاب بازآفرینی مدرنیته‌ی ایرانی: روابط بین‌الملل و تغییر اجتماعی، نوشته‌ی کامران متین

متین در این کتاب کوشیده است تا شرحی غیراروپامحور و غیرذات‌گرایانه از تجربه‌ی ایران از مدرنیته عرضه کند. او برای این منظور نظریه‌ی توسعه‌ی ناموزون و مرکب تروتسکی را به شکلی انتقادی به کار گرفته که وجه مشخصه‌اش فرض هستی‌شناختیِ چندگانگی جامعه‌ای است.

دیالکتیک, رئالیسم انتقادی, سطح, سطح دو, شماره, شماره‌ی ۱۸ زمستان ۹۹, فضا, فضا و سرمایه, فضا و فلسفه

جغرافیا، رئالیسم انتقادی، و مارکسیسم: تولید فضا و رئالیسم انتقادی از دید جان مایکل رابرتس

رئالیسم انتقادی به عنوان یک فلسفه‌ی علم بیشتر نوعی فرانظریه/متاتئوری است تا نظریه. به بیان دیگر حاوی بینش‌هایی است درباره‌ی چیستیِ خودِ نظریه و نظریه‌پردازی و شناخت علمی. در نتیجه رئالیسم انتقادی بر خلاف ادعای رابرتس مقدمتاً یک نظریه‌ی اجتماعی مانند نظریه‌ی ساختاربندی گیدنز نیست.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۱۸ زمستان ۹۹, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و سرمایه

چین و آربیتراژ جهانی کار

ادغام هر چه بیشتر چین درون اقتصاد سرمایه‌داری جهانی، نیروی کار عظیم ارزان قیمتی را به اقتصاد جهانی عرضه کرده است. از طریق برون‌سپاری و سرمایه‌گذاری خارجی مستقیم، شرکت‌های فراملیتی غربی قادرند تا از دستمزدهای چینی و هندی که ۲۵-۱۰ درصد از دستمزد کارگران با کارایی مشابه در ایالات متحده و باقی جهان توسعه‌یافته پایین‌تر بود، بهره‌برداری کنند.