دیالکتیک, سطح دو, سطح یک, شماره‌ی ۲۱، پاییز ۱۴۰۰

دیالکتیک همچون فلسفه‌ی علمِ آنری لوفور

آنری لوفور را معمولن با نظریاتش درباره‌ی تولید فضا، نقد زندگی روزمره، مدرنیته، انقلاب شهری، و حق بر شهر می‌شناسند. گستره‌ی کاری او اما گسترده‌تر از این است. برای مثال مجموعه‌ی چهارجلدی او درباره‌ی دولت بسیار کمتر بررسی شده است. همین موضوع درباره‌ی کارهای فلسفی‌ترِ او نیز مصداق دارد.

دیالکتیک, سطح دو, شماره‌ی 20 تابستان 1400, فضا و برنامه‌ریزی

تولید فضا در مناطق کلانشهری: تحلیلی لوفوری از حکمرانی و تغییر فضایی

این مقاله برنهاد نظریه‌ی فضای لوفور، که در اینجا برای مطالعه‌ی شهر-منطقه ها بکار گرفته شد، ما را یاری می‌کند که از برخی تفاسیرِ ناتوان‌ساز از استراتژی‌های شهری که در دایره‌ی تنگِ برداشت‌های رابطه‌ای یا مطلق گرفتار هستند گذار کنیم

سطح دو, شماره‌ی 20 تابستان 1400, فضا, فضا و فلسفه

فرار از دوگانگی: حرکت از فضای سوم به فضای نو در رمان «به هیلبروی ما خوش آمدید» اثر فازوِین اِمپه

مفهومِ بهشت در این رمان به فضای سوم ادوارد سوجا می‌ماند؛ فضایی که تلاقی‌گاهِ همه‌ی تضادها و دوگانگی‌هاست. امپه با خلق این رمان نشان می‌دهد که آفریقای جنوبی نیاز به بازسازی دارد. نیاز به فضایی دارد که خود و دیگری بتوانند بدون بیگانه‌هراسی در آن به زندگی‌شان ادامه دهند.

دیالکتیک, سطح دو, شماره‌ی 20 تابستان 1400, فضا و برنامه‌ریزی

سیاستِ ‌بازی در طراحی شهری: تقدّس‌زدایی آگامبن در مقام رویکردی بازتنظیمی به طراحی شهری

از مجرای یک ابتکار پژوهشی طراحانه در شهر رم نشان خواهیم داد، در کانون کنشِ تقدّس‌زدایی نه فقط پادزهری موثّری در برابر پدیده مقدّسِ طراحی شهری و ژست از بالا به پایینش به انسان قرار دارد، بلکه محملی برای مقاومت نیز فراهم می‌شود؛ محملی برای بازخواهی قوه سخن‌گفتن از زبان سوژه شهری‌ِ که در هر حالتی غیر از این، رانده‌شده و خاموش بود.

سطح دو, شماره‌ی 19 بهار 1400, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و فلسفه

بلوچستانِ خاموش: نگاهی به مساله‌ی هویت‌های ملی و قومی در ایران، مروری بر دیدگاه‌های علم صالح، راسموس الینگ، و فروغ اسدپور

اسدپور بر خلاف الینگ و صالح معتقد است مساله‌ی قومیت‌ها در ایران مساله‌ای «هویتی» و یا «فرهنگی» نیست. از دید او اینگونه اتکا بر سیاست هویت و سیاست فرهنگ در بهترین حالت می‌تواند فقط لایه‌ی رویی مساله را ببیند.

سطح دو, شماره‌ی 19 بهار 1400, فضا و برنامه‌ریزی, فضا و دموکراسی

واسازی طراحی شهری و بازتنظیم آن در جهان جنوب

ورای شهرگرایی‌هایِ جریان غالب شهرگرایی‌هایِ «دیگر» که ریشه در دینامیک‌های اجتماعیِ بدیل دارند، می‌توانند با ترغیب فوریّتِ راهبردهای مختلفِ درجهان‌آوردن در مکان‌های مختلف، چشم‌اندازِ برنامه‌ریزی جامع، مشروعیّت آن، و اقتدارش را به چالش بکشند.

دیالکتیک, سطح دو, شماره‌ی 19 بهار 1400, فضا و برنامه‌ریزی

سنت‌های برنامه‌ریزی

شخصِ «برنامه‌ریز» هم مورد ملامت و عداوت است و هم مایه‌ی امیدمان برای ساماندهیِ کارآمدِ اجتماع. تاریخ تفکرات و شیوه‌های برنامه‌ریزی به‌خوبی نشان می‌دهد
که مفهوم‌پردازی کردنِ این حوزه، و در آن واحد تدوین سازوکارهایی سازمانی برای حل مسائلِ آن چقدر دشوار بوده است

دیالکتیک, رئالیسم انتقادی, سطح, سطح دو, شماره, شماره‌ی ۱۸ زمستان ۹۹, فضا, فضا و سرمایه, فضا و فلسفه

جغرافیا، رئالیسم انتقادی، و مارکسیسم: تولید فضا و رئالیسم انتقادی از دید جان مایکل رابرتس

رئالیسم انتقادی به عنوان یک فلسفه‌ی علم بیشتر نوعی فرانظریه/متاتئوری است تا نظریه. به بیان دیگر حاوی بینش‌هایی است درباره‌ی چیستیِ خودِ نظریه و نظریه‌پردازی و شناخت علمی. در نتیجه رئالیسم انتقادی بر خلاف ادعای رابرتس مقدمتاً یک نظریه‌ی اجتماعی مانند نظریه‌ی ساختاربندی گیدنز نیست.

آرشیو, سطح دو, شماره‌ی ۱۴ زمستان ۹۸, فضا, فضا و برنامه‌ریزی, فضا و دموکراسی

ژئوکریتیسیسم چیست؟

چرخش یا شیفت ‏ از زمانمندی به فضامندی به نوعی بیانگر گذار از مدرنیسم به پسامدرنیسم است. اگر در مدرنیسم نوعی قطعیت در توسعه‌ی خطی ‏جوامع غلبه داشت، پسامدرنیسم با تاکید بر فضا، نقطه‌ی تاکید را از تغییرِ خطی، به تفاوت در فضا منتقل کرد. ‏