برنامه‌ریزی شورشی علاوه بر سازکارهای تقابلیِ مردمی که در فضاهای تمهیدشده‌ی شهروندی صورت می‌گیرند، کردارهای تخاصمی مردمی را که شرایط مشارکت خود را به دست خود خلق می‌کنند، به رسمیت می‌شناسد، و آنها را حمایت و تشویق می‌کند.
سه رویکرد کاملاً متفاوتْ جریان اصلی برنامه‌ریزی مدرن را مشخص می‌کند: رویکرد تکنیکی، رویکرد اصلاح اجتماعی و رویکرد عدالت اجتماعی. هر یک، که در زمان و مکانی خاص برجسته و مهم هستند، غالباً، و نه همیشه، با حضور همزمان سایر رویکردها، سه رویکرد قابل شناسایی در تاریخ برنامه‌ریزی را می‌سازند.
تعارض‌های برآمده از جهانی‌شدن و پاسخ‌های ارائه شده از سوی نظریه‌يِ برنامه‌ریزی و برنامه‌ریزان، محورِ اصلی بحث‌های جدلی و انتقادیِ سانیال، فریدمن و آلکساندر است. سانیال بر مصالحه‌يِ اخلاقی در جهانِ سرشار از تعارضِ اصول تاکید دارد و در این ارتباط ارزیابی بدبینانه‌ای نسبت به کارآمدی نظریه‌يِ برنامه‌ریزی دارد. فریدمن در مقام دفاع از نظریه‌يِ برنامه‌ریزی، معرفت‌شناسیِ مبتنی بر یادگیری اجتماعی را برای مواجهه با تعارض‌های یادشده برجسته می‌کند و در نهایت آلکساندر، پاسخی رادیکال و مرتبط با دگرگونی اجتماعیِ دانش را مطرح می‌کند و از دو راه‌حلِ پیشین فراتر می‌رود.