آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۶، پاییز ۱۴۰۲, فضا, فضا و دموکراسی

شهرگراییِ استثنایی نزد آگامبن

در جوار مرز اورشلیم با کرانه باختری، مناقشه‌ها بر سر فضا، صرفاً تنش‌های مابینِ ارزش مبادله و ارزش استفاده، یا مابین سرمایه مولّد و مصرف جمعی نیست، بلکه تمنّایی‌اند بر سر هویّت قومی-ملّی، حاکمیّت، و آنچه آگامبن امر مقدّس می‌نامد.

آرشیو, سطح دو, شماره‌ی ۲۶، پاییز ۱۴۰۲, فضا, فضا و دموکراسی

تاریخِ جغرافیاییِ فلسطین/اسرائیل: قوم‌گرایی، ناسیونالیسم‌، و دولت ملی ‏

برداشت صهیونیستی از فضا برداشتی یکدست‌ساز و به دنبال بیشینه‌سازی کنترل یهودیان بر فضا از مجرای طرد دیگران بود. در این روایت، یهودیان بر سرزمینی خالی از سکنه وارد می‌شوند که قرار است رستگاری آن‌ها را که برای قرن‌ها به بوته‌ی فراموشی سپرده شده بود دوباره به ارمغان بیاورد.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۴، تابستان ۱۴۰۱, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و فلسفه

فوکو و تاریخ فضایی

مناسبات فضایی‌ در همه‌ی تاریخ‌های فوکو از غیریت اجتماعی را می‌توان نه به مثابه هندسه‌های صوری بلکه همچون جغرافیاهای محتوایی درک کرد. فیلو می‌گوید فوکو در معرض این خطر است که انگار صرفاً «چرخشی هندسی» را وارد تاریخ‌های خود می‌کند و «عملاً معنایی انتزاعی از فضا را بالاتر از معنایی انضمانی از مکان قرار می‌دهد»، اما در ادامه می‌افزاید که تأکید او بر خاص‌بودگی‌ها از این معضل خلاصش می‌کند.

آرشیو, فضا, مجموعه مقالات

مجموعه مقالات‏ ۱۴۰۰ ویژه‌ی نوروز ‏۱۴۰۱‏ ‏

آنچنان که رسم و اسلوب ماست، تمام این متون حول محور نظریه‌ی انتقادی فضا می‌چرخند؛ برخی با تاکید بر شهر/شهری‌شدن، برخی دیگر با تاکید بر فضای ملی، و بین‌المللی. اما مقالات منتشرشده در سال گذشته چند تفاوت کلیدی با سنوات پیشین داشته‌اند. اول آنکه تنوع حوزه‌ای مقالات گسترش یافته‌است. بر سبیل همیشگی متونی با موضوع اقتصاد سیاسی، نظریه‌ی برنامه‌ریزی و طراحی شهری، تولید فضا، رویکردهای فوکویی، دلوزی، و نظریه فمینیستی در این مجموعه پیدا خواهید کرد.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۳، بهار ۱۴۰۱, فضا, فضا و فلسفه

فضا و تاریخ در هستی و زمان هایدگر

یافتن سرنخ‌هایی که فضامندی اندیشه‌ی هایدگر را نشان دهند دشوار نیست. او از همان آثار اولش واژه‌ی دازاین را بکار برد که در مقام اسم یعنی «وجود»، و در مقام فعل به معنی «آنجا بودن» است. اگر این واژه تجزیه شود، یا آن را به همراه خط تیره به شکل دا-زاین بنویسیم، چنانکه هایدگر غالباً چنین می‌نویسد، از نظر لغوی یعنی «آنجا-بودن»، «بودن-آنجا».

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۳، بهار ۱۴۰۱, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و فلسفه

میان مارکس و هایدگر: سیاست، فلسفه و تولید فضای لوفور

کار مارتین هایدگر برای درک پروژه‌ی فکری آنری لوفور اهمیت بسزایی دارد. هایدگر در کنار سه متفکر تأثیرگذارِ لوفور- هگل، مارکس و نیچه- قرار دارد. منتها هایدگری که به نحوی خاص تفسیر می‌شود و در بوته‌ی نقد مارکسیستی قرار می‌گیرد، بر روی پایش قرار داده می‌شود، روی زمین قرار می‌گیرد و واقعی می‌شود.

سطح دو, شماره‌ی 20 تابستان 1400, فضا, فضا و فلسفه

فرار از دوگانگی: حرکت از فضای سوم به فضای نو در رمان «به هیلبروی ما خوش آمدید» اثر فازوِین اِمپه

مفهومِ بهشت در این رمان به فضای سوم ادوارد سوجا می‌ماند؛ فضایی که تلاقی‌گاهِ همه‌ی تضادها و دوگانگی‌هاست. امپه با خلق این رمان نشان می‌دهد که آفریقای جنوبی نیاز به بازسازی دارد. نیاز به فضایی دارد که خود و دیگری بتوانند بدون بیگانه‌هراسی در آن به زندگی‌شان ادامه دهند.

آرشیو, سطح یک, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و سرمایه

دولت ملی، واحدی مقدس و بی‌تاریخ نیست: ضرورت فراروی از گفتمان غالب در روابط بین‌الملل

دولتِ ملی تاریخی دارد و همچنان که روزی شکل گرفته و مستحکم شده است روزی نیز از بین خواهد رفت. زندگی اجتماعی و سیاسی نمی‌تواند به لحاظ هستی‌شناختی درون مرزهای قلمرویی دولت‌ها قرار داشته باشد. از همین رو آن‌ها بر ضرورت اندیشیدن به شکل‌های آلترناتیوِ نظم سیاسی تاکید دارند. موضوعی که هر رویکرد رهایی‌بخشی، ناگزیر از پرداختن به آن است.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۱۶ تابستان ۹۹, فضا, فضا و برنامه‌ریزی, فضا و دموکراسی, فضا و سرمایه

مروری بر اندیشه‌ی دیوید هاروی

نوشته‌های هاروی بسیاری از مارکسیست‌ها را قانع کرده است که فضا و مکان در و برای سرمایه‌داری مهم‌اند و بنابراین بخش لاینفک هر پروژه‌ای برای ساقط‌کردنِ‌ آن به شمار می‌روند.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۱۶ تابستان ۹۹, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و فلسفه

فضا، سیاست و امر سیاسی

فضا امری سیاسی‌ست چرا که تبدیل به مکانی برای به‌محک نقد گذاشتن نظم پلیس از منظر برابری می‌شود. امر سیاسی نشان می‌دهد که فضا ممکن است تبدیل به مکانی برای به‌چالش کشیدن اصول ساختاری نظم موجود شود و در حقیقت آن را از نو تعریف کند.فضا تبدیل به مکانی می‌شود که از آن‌جا بازیگران بیانیه‌های دموکراتیک ظاهر می‌شوند.