آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۵، تابستان ۱۴۰۲, فضا, فضا و فلسفه

آنری لوفور در مقام فیلسوف؛ مقاله‌ی اول: زمینه‌های فلسفی

رساله‌ی آنری لوفور در مقام فیلسوف دیباچه‌ای‌ست بر نظریه‌ی تولید فضای لوفور بر پایه‌ی نسبت‌ فکر او با سنت‌های فلسفی مشخص. متن تلاشی اولیه است برای اندیشیدن به امکان‌‌ خوانش لوفور در مقام متفکری متعلق به سنت پساپدیدارشناسی. غایت رساله طرح چند مسأله و برداشتن گامی بسیار کوچک در راستای ارائه‌ی خوانشی بینامتنی از اندیشه‌ی اوست.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۴، تابستان ۱۴۰۱, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و فلسفه

فوکو و تاریخ فضایی

مناسبات فضایی‌ در همه‌ی تاریخ‌های فوکو از غیریت اجتماعی را می‌توان نه به مثابه هندسه‌های صوری بلکه همچون جغرافیاهای محتوایی درک کرد. فیلو می‌گوید فوکو در معرض این خطر است که انگار صرفاً «چرخشی هندسی» را وارد تاریخ‌های خود می‌کند و «عملاً معنایی انتزاعی از فضا را بالاتر از معنایی انضمانی از مکان قرار می‌دهد»، اما در ادامه می‌افزاید که تأکید او بر خاص‌بودگی‌ها از این معضل خلاصش می‌کند.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۳، بهار ۱۴۰۱, فضا, فضا و فلسفه

فضا و تاریخ در هستی و زمان هایدگر

یافتن سرنخ‌هایی که فضامندی اندیشه‌ی هایدگر را نشان دهند دشوار نیست. او از همان آثار اولش واژه‌ی دازاین را بکار برد که در مقام اسم یعنی «وجود»، و در مقام فعل به معنی «آنجا بودن» است. اگر این واژه تجزیه شود، یا آن را به همراه خط تیره به شکل دا-زاین بنویسیم، چنانکه هایدگر غالباً چنین می‌نویسد، از نظر لغوی یعنی «آنجا-بودن»، «بودن-آنجا».

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۳، بهار ۱۴۰۱, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و فلسفه

میان مارکس و هایدگر: سیاست، فلسفه و تولید فضای لوفور

کار مارتین هایدگر برای درک پروژه‌ی فکری آنری لوفور اهمیت بسزایی دارد. هایدگر در کنار سه متفکر تأثیرگذارِ لوفور- هگل، مارکس و نیچه- قرار دارد. منتها هایدگری که به نحوی خاص تفسیر می‌شود و در بوته‌ی نقد مارکسیستی قرار می‌گیرد، بر روی پایش قرار داده می‌شود، روی زمین قرار می‌گیرد و واقعی می‌شود.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۲، زمستان ۱۴۰۰, فضا, فضا و برنامه‌ریزی, فضا و سرمایه

زیست غیررسمی شهری: تولید فضا و کردار برنامه‌ریزی

زاغه که نام «فضای غیررسمی» را یدک می‌کشد، نمودگار شهر «برنامه‌ناپذیر»ی است که بیرون از چارچوب مقررات، هنجارها و ضوابط قرار دارد. این فضاهای غیررسمی را از یک سو کانون‌های غم‌زده‌ی فقر، یعنی تجلی عینی حاشیه‌ای‌بودنِ اقتصادی، دانسته‌اند و از دیگر سو، نظم‌های شهری بدیل و خودآیینی که از طریق نقش‌گزاری ارتجالی، ابتکار و کارآفرینی فقرای شهری به هم وصله پینه شده‌اند. در هر دو مورد، شهر غیررسمی به منزله‌ی «دیگریِ» شهری رسمی و برنامه‌ریزی‌شده قلمداد می‌شود.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۲۱، پاییز ۱۴۰۰, فضا, فضا و برنامه‌ریزی, فضا و دموکراسی

سه جریان تاریخیِ برنامه‌ریزی شهری

سه رویکرد کاملاً متفاوتْ جریان اصلی برنامه‌ریزی مدرن را مشخص می‌کند: رویکرد تکنیکی، رویکرد اصلاح اجتماعی و رویکرد عدالت اجتماعی. هر یک، که در زمان و مکانی خاص برجسته و مهم هستند، غالباً، و نه همیشه، با حضور همزمان سایر رویکردها، سه رویکرد قابل‌ شناسایی در تاریخ برنامه‌ریزی را می‌سازند.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۱۷ پاییز ۹۹, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و فلسفه

نه/ما: دموکراسیِ نیچه‌ایِ ژان‌لوک نانسی

یک دموکراسی نیچه‌ای نمی‌تواند مستغنی بالذات یا فروبسته باشد. اولین لازمه‌ی آن عبارتست از نوعی گشودگی (در کانون سیاست) به‌روی آن چیزی که سیاسی نیست.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۱۷ پاییز ۹۹, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و فلسفه

دو یادداشت‌ درباره‌ی اندیشه‌ی ژان‌لوک نانسی

مهم‌ترین نکته به نزد نانسی این است که زیست‌سیاستْ جهانی می‌سازد که درحال بی‌جهان‌شدن است. «جهان دقیقاً آن چیزی است که در آن برای همگان جایی هست: جایی راستین که در آن امورْ براستی مجال رخ‌دادن داشته باشند». زیست‌سیاست دلالت دارد بر فرایند مدیریتِ زندگی؛ که در آن زندگی به «حیات برهنه» فروکاسته می‌شود و «رخ‌دادنِ» راستین انکار می‌شود.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۱۶ تابستان ۹۹, فضا, فضا و برنامه‌ریزی, فضا و دموکراسی, فضا و فلسفه

عقلانیت و قدرت

عقلانیتْ گفتمانی است از قدرت. عقلانیت وابسته به زمینه است و زمینه اغلب قدرت است. قدرت در عقلانیت نفوذ کرده و کار‌کردن با مفهومی از عقلانیت که در آن قدرت غایب باشد بی‌معناست.

آرشیو, سطح یک, شماره‌ی ۱۶ تابستان ۹۹, فضا, فضا و دموکراسی, فضا و فلسفه

هابرماس و فوکو: متفکرانی حامی جامعه‌ی مدنی

این مقاله مطالعه‌­ای تطبیقی است از دیدگاه­‌های اصلیِ هابرماس و فوکو در خصوص مسئله­‌ی دموکراسی و جامعه­‌ی مدنی. بطور مشخص‌­تر، اخلاقِ گفتمانِ هابرماس در تقابل با اخلاق و تحلیل قدرتِ فوکو قرار می­‌گیرد و امتیازاتِ هر یک از آنها برای کسانی که به درک و ایجادِ تغییرِ اجتماعیِ دموکراتیک علاقه‌مندند، مورد ارزیابی و بررسی قرار می­‌گیرد.